Historia powstania Brasilii, cz.2
Polityka "cafe-com-leite", władza sprawowana przez Paulistas i Mineiros w latach 1894-1930 doprowadziła do powstania przepaści między stanami Sao Paulo, Minas Gerais a pozostałymi stanami Republiki. W październiku 1930 władzę sprawował prezydent Washington Luis, ale w wyniku wojskowego przewrotu (Revolucao 1930) i niepokojów w kraju, w ciągu następnego roku przez fotel prezydencki przewinęło się i otarło jeszcze kilku Brazylijczyków. Tym samym kończy się era "Starej Republiki", a rozpoczyna "Era Vargas".
.jpg/640px-Getulio_Vargas_(1930).jpg)
Getulio Vargas sprawował władzę nieprzerwanie przez 15 lat, z czego przez ostatnie lata tego okresu, od 1937, jako "prezydent- dyktator". Do władzy wraca ponownie w latach 1951-1954.
Konstytucją z 1937 roku rozpoczyna się okres określany jako "Estado Novo". Konstytucja inspirowana włoskim faszyzmem, znana jest także pod nazwą "polaca" (Polka), określenie w tamtym czasie bardzo pejoratywne. Mówi się, że chodzi o podobieństwo z polską konstytucją, ale historia polskiej emigracji do Brazylii w tamtym czasie daje raczej inne skojarzenia. Napływ biedoty z Polski w tym czasie był bardzo nasilony, z czego bardzo często Polki trafiające do Brazylii kończyły jako prostytutki. Dzisiaj słowo polaca nadal kojarzy się jednoznacznie (choć nie wszędzie). Dla określenia narodowości używa się słowa polonesa.
Co ważne w kontekście Brasilii - "polaca" ani słowem nie wspomina o powstaniu nowej stolicy, pomysł popada w zapomnienie.
Getulio prowadził politykę pro-industrialną. Chciał zmodernizować kraj, wprowadzić do Brazylii przemysł. Po zniesieniu niewolnictwa pod koniec XIX wieku Brazylia powoli przechodzi zmiany w strukturze ludzkości, ale w latach '30 XX wieku praktycznie nie istnieje w Brazylii klasa średnia. Przeciętny europejski uchodźca był lepszym pracownikiem niż były niewolnik, nie wykształciła się jeszcze silna klasa robotnicza. Getulio powołał do życia m.in. Deparatamento Administrativo do Servico Publico (Administracja Publiczna), Instituto Brasileiro de Geografia e Estatistica (Instytut Geografii i Statystyki), powołuje instytuty badawcze, planuje trasy kolejowe. Wszystko w celu utworzenia nowej klasy, klasy gotowej do zarządzania przemysłem, do prowadzenia jego rozwoju. Ustala kodeks pracy wprowadzający 8 godzinny dzień pracy, pensję minimalną. W przeciągu kilku lat stosunek ludności mieszkających na wsiach do mieszkańców miast odwraca się - z 60 / 40 przechodzi w 40 / 60. Brazylijczycy powoli wyprowadzają się do miast. Tworzone są też nowe miasta powiązane z wydobyciem surowców. W ramach programu "Marcha para o Oeste" (Marszu na Zachód) powstają nowe miasta i "kolonie" na terenach dotąd niezamieszkałych - tj. w interiorze. Dzięki temu Brazylia powoli przenosi środek ciężkości z wybrzeża wgłąb kraju, Getulio nie walczy jednak o przeniesienie stolicy.
Brazylia chce w tym czasie wyglądać na kraj nowoczesny. Powstają budynki udające nowoczesność. Architekt z Odessy, Gregori Warchavchik, uznany za czołowego brazylijskiego modernistę, projektuje Casa Modernista. Budynek z cegły, imitujący żelbet. Młody jeszcze wtedy Lucio Costa i Oscar Niemeyer na zlecenie rządu projektują Ministerstwo Edukacji i Kultury w Rio de Janeiro, budynek prawie propagandowy. W kraju bez przemysłu, Getulio buduje nowoczesne ministerstwo, próbuje w pewien sposób sprowokować modernizm i industrializację w Brazylii.
W trakcie II Wojny Światowej Getulio się waha. Hitler czy Alianci, Hitler czy Alianci... Bardzo długo negocjuje z oboma stronami, na wkroczenie do wojny decyduje się dopiero w '42, kiedy to powoli widać, że szala przechyla się w kierunku Aliantów. Brazylijczycy wracający z wojny są już innymi ludźmi, zmienia się ich widzenie świata.
W 1945 roku władzę w kraju przejmuje były Minister Wojny (nie obrony!), Eurico Gaspar Dutra. Ponownie pojawia się temat przeniesienia stolicy wgłąb kraju. W konstytucji z '46 roku widnieje zapis:
Art. 4° - A Capital da União será transferida para o Planalto Central do País
Co oznacza, że konstytucja zakłada, że stolica ma zostać przeniesiona na obszar Planalto Central. Powstaje nowa komisja, mająca na celu zrewidowanie wyników Ekspedycji Cruls z końca XIX wieku. W '48 opublikowano wnioski z tej analizy, które potwierdziły sugestie lokalizacji Crulsa.
W '51 do władzy powraca Getulio, za czasów tej prezydentury powstaje m.in. znany ostatnio z afery paliwowej Petrobras, brazylijska kompania paliwowa. W '53 wchodzi w życie rozporządzenie nr 1803 z 5 stycznia 1953 r. Powstaje dzięki niemu komisja ds. lokalizacji nowej stolicy i nakazuje ono przeprowadzenie studiów i analiz dotyczących dokładnego umiejscowienia Distrito Federal. Pojawia się w nim zapis dotyczący współrzędnych geograficznych (wielkość obszaru ok 5000 km2), wielkości miasta (500 000 mieszkańców). Rozporządzenie nakazuje też każdemu ministerstwu przygotowanie analizy potrzeb, tj. wielkości budynków, ilości zatrudnionych osób, wszystkich danych istotnych dla opracowania programu dla nowej stolicy. Co ciekawe, punkt ten nigdy nie został przygotowany - ministerstwa zostały zaprojektowane w ciemno.
W '54 Getulio popełnia samobójstwo i rozpoczyna się krótka walka o władzę. Przez chwilę prezydentem jest Cafe-Filho, ale w roku '55 do władzy dochodzi Juscelino Kubitscheck, który obiecuje ostateczne przeniesienie stolicy w Interior.
W wyniku opracowania analizy przez amerykańską firmę Donald Belcher & Associates powstaje mapa z 5 już bardzo konkretnymi propozycjami lokalizacji. Znajdują się one na terenach stanów Goias i Minas Gerais. Każda z nich oznaczona została innym kolorem. Komisja zajmująca się przeniesieniem stolicy wybiera tzw. "sitio castanho", obszar zaznaczony kolorem brązowym. W wyniku utworzenia DF (Distrito Federal) należało przeprowadzić zmiany terytorialne na obszarze 4 ówczesnych municipios (gmin). Swoje granice zmieniły Luziania, Planaltina, Cristalina i Formosa. Z czego ciekawe, że Cristalina nie posiadała styku z DF. Jednak w wyniku podziału kawałek terytorium Formosy odłączył się od jej zasadniczego obszaru, dołączono go więc do znajdującej się poniżej Cristaliny. W wyniku tych roszad niektóre z gmin straciły swoje "stolice", należało więc utworzyć nowe.
Bardzo istotnym problem było też wywłaszczenie ziem pod DF. W celu uniknięcia walk i przepychanek, rząd brazylijski rozegrał to na szczeblu stanowym, cały proces zlecając stanowi Goias.
Plano Piloto, centrum dzisiejszej Brasilii, znajdował się wówczas na terenie fazenda bananal, obszaru rozległej plantacji. W styczniu '55 roku fazenda została wyceniona a 1,2 mln cruzeiros, w listopadzie tego samego roku została sprzedana za 3,7 mln. Cena wzrosła trzykrotnie.
Ważnym punktem dokładnej lokalizacji DF była rozgrywka pomiędzy stanami Minas Gerais (MG) i Goias o umiejscowienie nowej stolicy. Za lokalizacją "Brasilii" w MG był początkowo także Juscelino. Z powodów politycznych, obszar "sitio castanho", został powiększony o pas szerokości 1200m, tak, aby pominięte MG posiadało styk z DF.
W '56 zostaje rozpisany konkurs urbanistyczny na nową stolicę.
Getulio Vargas
Konstytucją z 1937 roku rozpoczyna się okres określany jako "Estado Novo". Konstytucja inspirowana włoskim faszyzmem, znana jest także pod nazwą "polaca" (Polka), określenie w tamtym czasie bardzo pejoratywne. Mówi się, że chodzi o podobieństwo z polską konstytucją, ale historia polskiej emigracji do Brazylii w tamtym czasie daje raczej inne skojarzenia. Napływ biedoty z Polski w tym czasie był bardzo nasilony, z czego bardzo często Polki trafiające do Brazylii kończyły jako prostytutki. Dzisiaj słowo polaca nadal kojarzy się jednoznacznie (choć nie wszędzie). Dla określenia narodowości używa się słowa polonesa.
Co ważne w kontekście Brasilii - "polaca" ani słowem nie wspomina o powstaniu nowej stolicy, pomysł popada w zapomnienie.
Getulio prowadził politykę pro-industrialną. Chciał zmodernizować kraj, wprowadzić do Brazylii przemysł. Po zniesieniu niewolnictwa pod koniec XIX wieku Brazylia powoli przechodzi zmiany w strukturze ludzkości, ale w latach '30 XX wieku praktycznie nie istnieje w Brazylii klasa średnia. Przeciętny europejski uchodźca był lepszym pracownikiem niż były niewolnik, nie wykształciła się jeszcze silna klasa robotnicza. Getulio powołał do życia m.in. Deparatamento Administrativo do Servico Publico (Administracja Publiczna), Instituto Brasileiro de Geografia e Estatistica (Instytut Geografii i Statystyki), powołuje instytuty badawcze, planuje trasy kolejowe. Wszystko w celu utworzenia nowej klasy, klasy gotowej do zarządzania przemysłem, do prowadzenia jego rozwoju. Ustala kodeks pracy wprowadzający 8 godzinny dzień pracy, pensję minimalną. W przeciągu kilku lat stosunek ludności mieszkających na wsiach do mieszkańców miast odwraca się - z 60 / 40 przechodzi w 40 / 60. Brazylijczycy powoli wyprowadzają się do miast. Tworzone są też nowe miasta powiązane z wydobyciem surowców. W ramach programu "Marcha para o Oeste" (Marszu na Zachód) powstają nowe miasta i "kolonie" na terenach dotąd niezamieszkałych - tj. w interiorze. Dzięki temu Brazylia powoli przenosi środek ciężkości z wybrzeża wgłąb kraju, Getulio nie walczy jednak o przeniesienie stolicy.
Brazylia chce w tym czasie wyglądać na kraj nowoczesny. Powstają budynki udające nowoczesność. Architekt z Odessy, Gregori Warchavchik, uznany za czołowego brazylijskiego modernistę, projektuje Casa Modernista. Budynek z cegły, imitujący żelbet. Młody jeszcze wtedy Lucio Costa i Oscar Niemeyer na zlecenie rządu projektują Ministerstwo Edukacji i Kultury w Rio de Janeiro, budynek prawie propagandowy. W kraju bez przemysłu, Getulio buduje nowoczesne ministerstwo, próbuje w pewien sposób sprowokować modernizm i industrializację w Brazylii.
W trakcie II Wojny Światowej Getulio się waha. Hitler czy Alianci, Hitler czy Alianci... Bardzo długo negocjuje z oboma stronami, na wkroczenie do wojny decyduje się dopiero w '42, kiedy to powoli widać, że szala przechyla się w kierunku Aliantów. Brazylijczycy wracający z wojny są już innymi ludźmi, zmienia się ich widzenie świata.
W 1945 roku władzę w kraju przejmuje były Minister Wojny (nie obrony!), Eurico Gaspar Dutra. Ponownie pojawia się temat przeniesienia stolicy wgłąb kraju. W konstytucji z '46 roku widnieje zapis:
Art. 4° - A Capital da União será transferida para o Planalto Central do País
Co oznacza, że konstytucja zakłada, że stolica ma zostać przeniesiona na obszar Planalto Central. Powstaje nowa komisja, mająca na celu zrewidowanie wyników Ekspedycji Cruls z końca XIX wieku. W '48 opublikowano wnioski z tej analizy, które potwierdziły sugestie lokalizacji Crulsa.
W '51 do władzy powraca Getulio, za czasów tej prezydentury powstaje m.in. znany ostatnio z afery paliwowej Petrobras, brazylijska kompania paliwowa. W '53 wchodzi w życie rozporządzenie nr 1803 z 5 stycznia 1953 r. Powstaje dzięki niemu komisja ds. lokalizacji nowej stolicy i nakazuje ono przeprowadzenie studiów i analiz dotyczących dokładnego umiejscowienia Distrito Federal. Pojawia się w nim zapis dotyczący współrzędnych geograficznych (wielkość obszaru ok 5000 km2), wielkości miasta (500 000 mieszkańców). Rozporządzenie nakazuje też każdemu ministerstwu przygotowanie analizy potrzeb, tj. wielkości budynków, ilości zatrudnionych osób, wszystkich danych istotnych dla opracowania programu dla nowej stolicy. Co ciekawe, punkt ten nigdy nie został przygotowany - ministerstwa zostały zaprojektowane w ciemno.
W '54 Getulio popełnia samobójstwo i rozpoczyna się krótka walka o władzę. Przez chwilę prezydentem jest Cafe-Filho, ale w roku '55 do władzy dochodzi Juscelino Kubitscheck, który obiecuje ostateczne przeniesienie stolicy w Interior.
Juscelino Kubitscheck
źródło: Gerencia de Iconografia do Arquivo Publico do Distrito Federal
Plano Piloto, centrum dzisiejszej Brasilii, znajdował się wówczas na terenie fazenda bananal, obszaru rozległej plantacji. W styczniu '55 roku fazenda została wyceniona a 1,2 mln cruzeiros, w listopadzie tego samego roku została sprzedana za 3,7 mln. Cena wzrosła trzykrotnie.
Ważnym punktem dokładnej lokalizacji DF była rozgrywka pomiędzy stanami Minas Gerais (MG) i Goias o umiejscowienie nowej stolicy. Za lokalizacją "Brasilii" w MG był początkowo także Juscelino. Z powodów politycznych, obszar "sitio castanho", został powiększony o pas szerokości 1200m, tak, aby pominięte MG posiadało styk z DF.
W '56 zostaje rozpisany konkurs urbanistyczny na nową stolicę.
Komentarze
Prześlij komentarz