Między pałacami Brasilii - Vila Planalto (cz.9.) Propozycje II oraz wnioski z analiz

Sport i Rekreacja

Uważam za bardzo istotne zaaranżowanie przestrzeni tzw. „area da tutela”, obszaru w teorii niezabudowanego wokół Vili oraz pomiędzy Vilą a Rezydencją Prezydencką. Okupowana dzisiaj przez ogromne, zamknięte i nielegalne posiadłości, jest kłującym w oczy przykładem braku nadzoru, chaosu administracyjnego oraz nieposzanowania prawa. Jednak sytuacja ta jest tak powszechna na terenie Vili, że od lat takie zabudowania stoją bezpiecznie, niepokojone przez nikogo. 

Park zorganizowany na tym obszarze, ujętym w Dekrecie 11079 jako „non-aedificandi” (niezabudowanym), nadałby miejscu wyraz, ruch i zapewnienie utrzymania otwartego terenu w przestrzeni publicznej. Mógłby też wprowadzić nowy typ „turysty” na tym obszarze. Połączenie go z jeziorem, zlikwidowanie ogromnego parkingu przed muszlą koncertową, a potem zintegrowanie tych dwóch obszarów, mogłoby stanowić początek dla siedziby sportowo- kulturalnej na tym obszarze. Vila Planalto jest odwrócona tyłem do jeziora, a siłownie na wolnym powietrzu rzadko kiedy są wykorzystywane. W ping-ponga na jednym z placów grać się nie da, ponieważ rozstawienie małej architektury zostało źle zaprojektowane, a obiecany skate-park nie został zrealizowany. Zainicjowanie i zainteresowanie sportem uważam za kluczowe dla wszystkich jednostek urbanistycznych na obszarze Brasilii, jako że odsetek osób otyłych konsekwentnie rośnie. Uważam, że obszar sportowy powinien obejmować:

trasa biegowa i rowerowa w Parku Sarah Kutscheck

- ścieżki rowerowe naokoło Vili i wewnątrz, poprzez park na terenie „area da tutela”, pobliże jeziora, oraz stanowić połączenie z Palacio da Alvorada. Brzeg jeziora powinien na całej rozciągłości stanowić przestrzeń publiczną, a ścieżka rowerowa i biegowa okalać jezioro wzdłuż brzegu. Vila Planalto i Półwysep Centralny powinien zostać włączony w system rowerów miejskich Itau.

- wzdłuż EHT, przez Park oraz wzdłuż jeziora należy zapewnić także ścieżki biegowe. Wzrost zainteresowania bieganiem jest widocznym m.in. w ilości biegaczy przemierzających trasę od kościoła Nossa Senhora da Pompeia aż do Palacio da Alvorada. Biegacze używają do tego celu części jezdni, co może powodować niebezpieczne sytuacje na drogach. EHT jest jednak na tyle szeroka, i tak mało uczęszczana, że spokojnie można by z niej wydzielić pas przeznaczony na bieganie oraz rowery. Ciekawym pomysłem byłoby mianowanie Parku siedzibą interakcji sportowo- kulturalnych, a jako jednym z działań promującym i utrwalającym ten teren jako zalążek aktywności fizycznych, zorganizowanie oficjalnych imprez biegowych. Bieg Pałacowy, Bieg Prezydencki, Bieg Pionierów.

widok na trasę EHT i area da tutela za nią z parkingu przy muszli koncertowej

- dostęp do wody, wypożyczalnie sprzętu wodnego, takiego jak kajaki, czy niewielkie łódki. W zależności od poziomu czystości wody, także można rozważyć ustanowienie strefy pływackiej oraz zapoczątkowanie turystyki wodnej. Jezioro Paranoa jest wyjątkowym tworem i jako taki powinien być potraktowany, poprzez zwrócenie go mieszkańcom Brasilii. Dzięki temu obszar ten mógłby uzyskać także wiele nowych miejsc pracy, czy to budki z wodą ze świeżych kokosów, czy sklepy biegowe.

jezioro Paranoa

 Edukacja i Kultura

W połączeniu z ośrodkiem sportowym, powinna powstać na tym terenie realnie funkcjonująca przestrzeń dedykowana edukacji, poprawianiu kwalifikacji i promowaniu historii oraz kultury. Pierwszym krokiem w tym kierunku jest obowiązkowo przywrócenie szkoły na terenie Vili. W miastach europejskim najczęstszym miejscem integracji społecznej były regionalne jednostki kościelne. Na terenie Vili kościołów jest bardzo dużo, są przez to rozczłonkowane, nie ma jednego jednoczącego wspólnotę miejsca. Takim miejscem powinna stać się jednostka edukacyjna, szkoła podstawowa. Postawienie na rozwój i edukację, jest w stanie na dłuższą metę spowodować uzyskanie nowych kwalifikacji, polepszenie sytuacji na rynku pracy, a poprzez to - poprawienie jakości życia. Następnym krokiem byłoby utworzenie Centrum Kształcenia, które mogłoby zawierać oddział szkoły językowej, nauczania rzemiosła, zawodu, umiejętności komputerowych, uprawy ziemi czy innych, poprawiających kwalifikacje społeczności tak miejscowej, jak i z innych regionów. Poprzez połączenie sił z przedsiębiorstwami, można uzyskać efekt wspomaganej gospodarki, która kształci dokładnie takich specjalistów jakich potrzeba na rynku i przygotowuje społeczeństwo do wymagań stawianych przez pracodawców.

Ośrodek mógłby działać także jako centrum kulturalne, w którym mogłyby odbywać się imprezy związane z upamiętnianiem historii, promowaniem kultury brazylijskiej i międzynarodowej. Filie ośrodka mogłyby być porozrzucane w istniejących do dzisiaj drewnianych domach, na przykład w kompleksie Fazendinha, które na dzień dzisiejszy niszczeją i nie spełniają żadnych funkcji publicznych. Dobrze byłoby włączyć w działanie takiego organizmu pozostałe obszary objęte ścisłą ochroną oraz te opisane jako „interesu historycznego”.  

Turystyka i gastronomia

Za każdym razem kiedy przebiegam przy Palacio da Alvorada, na ogromny parkingu stoi zaledwie kilka samochodów, a niewielka garstka turystów fotografuje Rezydencję Prezydencką. Jest ona poza standardową trasą turystyczną, a bez samochodu praktycznie nie da się do niej dostać. Historia walk robotników oraz później pionierów, stanowi bardzo silną kartę przetargową. Stworzenie zaproponowanej trasy turystycznej, na której umieszczone byłyby w przystępny i atrakcyjny sposób informacje związane z Vilą Planalto i budową Brasilii, oraz zintegrowanie jej z zapleczem gastronomicznym i kulturalnym Vili mogłoby w istotny sposób stworzyć ciekawą i uczęszczaną atrakcję turystyczną, wspomaganą przez obecność Rezydencji Prezydenckiej, bliskość jeziora i istniejącą już bazę hotelową. W kontekście sporej populacji konnej na tym obszarze, można by rozważyć promocję turystyki karoco-konnej. Przeznaczenie jednego pasa ruchu na ruch rowerów, pieszych i karoc mogłoby stanowić uzupełnienie i uatrakcyjnienie polityki turystycznej na tym obszarze.

Zabudowa

Vila Planalto zasługuje na obecność sprecyzowanych i ścisłych przepisów dotyczących warunków zabudowy. Ilość kondygnacji, powierzchnia i gęstość zabudowy, kolorystyka elewacji, rytm i pewnego rodzaju uniformizacja nowych budynków powinna wprowadzić spokój i ład przestrzenny w prowizoryczne i chaotyczne dzisiaj zabudowania. Powinny być one także bardzo jasno przedstawione miejscowej społeczności, a następnie – restrykcyjnie przestrzegane i egzekwowane. Zastana dzisiaj sytuacja, wynikająca z wieloletnich zaniedbań, jest bardzo silnym sygnałem dającym do zrozumienia istotę i wagę nadzoru i kontroli, która powinna zostać przeprowadzana cyklicznie na terenie Vili.

 

Nadzór

Vila nie może dłużej być ziemią niczyją, która nie doglądana przez nikogo staje się powoli smutną fawelą pod samym nosem Pani Prezydent. Bardzo istotne jest usprawnienie działań organów nadzoru, a następnie egzekucja ich działań. Wprowadzenie systemu karnego tak dla mieszkańców jak dla opieszałości urzędników, przymykania oka i korupcji powinno stać się podstawowym krokiem w kierunku uregulowania sytuacji Vili i zapewnienia jej lepszej przyszłości.

*** 

Wnioski

Vila Planalto potrzebuje dzisiaj politycznego i ekonomicznego wsparcia. Wprowadzenie funkcji komercyjnych innych niż restauracje i myjnie, których jest na terenie niezliczona ilość, powinno sprawić, że obszar ten stanie się atrakcyjny zarówno dla mieszkańców i przyjezdnych. Oczywiście, działania te doprowadzą do podwyższenia wartości ziemi na tym terenie, co może stać się kolejnym elementem spekulacji na rynku nieruchomości. Zapewnienie w pierwszej kolejności bezpieczeństwa i pierwszeństwa „pionierów” jest w tym miejscu kluczowe. Zakaz prowadzenia działalności typu „kitenete” uważam za nietrafiony, należałoby jednak określić maksymalny procent zajmowany przez takie kawalerki, tak by mieszkańcy z niższych warstw społecznych nadal mieli szansę opłacić życie i wydatki mieszkając na tym terenie.

Vila potrzebuje też mieszkańców, którzy uwierzyliby w jej potencjał i to, że wprowadzenie nowych funkcji na jej teren nie pogorszy, a wręcz polepszy. Że mogą i zasługują na to by żyć lepiej. Że okres budowy już się skończą, koniec prowizorek i tymczasowości, można zacząć żyć.