Pirenópolis - historia

Pirenópolis zostało założone w 1727 roku pod nazwą "Minas de Nossa Senhora do Rosário de Meia Ponte". Miasto zamieszkuje dziś około 24 tysiące osób. Pirenópolis leży głęboko w interiorze, w stanie Goiás (GO), który ze względu na odległość od morza został skolonizowany jako jeden z ostatnich stanów. Jest oddalone o 150km od Brasilii, i prawie 1400 km od Rio de Janeiro. Zanim na tych terenach odkryto złoto, większość ruchu odbywało się transportem rzecznym, rzekami Araguaia i Tocantins, wiele regionów pozostało więc dość długo nieodkrytych. 

Igreja do Nosso Senhor do Bonfim, Pirenópolis

Na terenach Pirenópolis, w czasach przed- kolonialnych żyli Indianie różnych plemion, m.in. Goyá, od których pochodzi nazwa stanu. Obszary zamieszkiwały także plemiona Caiapós, Acroás, Bororos, Carajás, Xavantes, Xerentes i Xacriabás. W większości były to plemiona myśliwych, którzy wiedli życie koczowniczo- zbieracze. Budowali wioski, hodowali maniok, zamieszkiwali dane miejsce przez jakiś czas, a potem przenosili się w inne miejsce.  

W czasach kiedy kolonizatorzy próbowali zapanować nad tymi regionami, Indianie stawiali tutaj bardzo silny i agresywny opór. Nie chcieli poddać się "białej" dominacji, przez co doszło do wielu masakrycznych wydarzeń, tak po stronie Indian jak i kolonizatorów. Wiele plemion nie przetrwało i zostało wyciętych w pień. 

Ponte Pênsil Dona Benta, Pirenópolis

Indianie

Pierwsze kontakty pomiędzy Indianami a kolonizatorami miały miejsce w XVI wieku. W następnym wieku wiele było wypraw (bandeirantes) wyruszających wgłąb kraju, w poszukiwaniu dóbr i odkrywaniu nowych terenów. Jednym z takich eksploratorów był Bartolomeu Bueno da Silva, który pod koniec XVII wieku nawiązał kontakty z plemieniem Goyá. Zaobserwował on u indiańskich kobiet ozdoby składające się drobnych płatków złota. Aby uzyskać od Indian informację, gdzie znajdują się złoża złota, podpalił aguardente (alkohol) w misce, i następnie z bronią w ręku zagroził, że podpali wszystkie rzeki i lasy w okolicy. Bartolomeu uzyskał od Indian wówczas przydomek Anhanguera, co w języku tupi oznacza "stary diabeł", "zły duch".

Bartolomeu Bueno da Silva Filho (syn), odziedziczył po ojcu indiański przydomek oraz wiedzę o położeniu złóż złota. W 1722 roku młody Anhanguera pokierował Portugalczyków wgłąb Goiás, a w 1727 do regionu zwanego Meia Ponte, gdzie w 1727 założono Minas de Nossa Senhora do Rosário de Meia Ponte (Kopalnie Matki Boskiej Różańcowej w Meia Ponte). 

Początki Meia Ponte i gorączka złota

W 1728 roku Portugalczycy budują na tym terenie pierwszy kościół- Igreja Matriz de Nossa Senhora do Rosário. W drugiej połowie XVIII wieku, region przechodzi rozkwit i złoty wiek, powstają wówczas kolejne kościoły, w tym jeden przeznaczony dla Czarnych: Igreja Nossa Senhora do Rosário dos Pretos, a także Igreja de Nossa Senhora da Boa Morte da Lapa, przeznaczony dla Metysów. 

Igreja de Nossa Senhora do Rosário, Pirenópolis

Okres rolniczy

Złota gorączka kończy się na początku XIX wieku. Meia Ponte się wyludnia, a region zaczyna bazować na rolnictwie i hodowli. Komandor Joaquim Alves de Oliveira, jeden z największych brazylijskich przedsiębiorców tamtych czasów, inwestuje wówczas w rozwój hodowli bawełny, manioku oraz trzciny cukrowej, dzięki czemu pozbawione źródeł złota Meia Ponte nie upada całkowicie. W 1830 roku przez krótki okres czasu wydawana jest pierwsza w regionie centralnego zachodu gazeta: A Matutina MeyaPontense. W 1853 roku Meia Ponte otrzymuje status miasta.

Upadek miasta

Po śmierci komandora, wiele z jego gospodarczych przedsięwzięć zostaje zarzuconych, a drogi handlowe powoli przesuwają się w kierunku Anápolis, co powoduje powolny upadek i izolację Meia Ponte. W 1890 roku miasto zyskuje swoją obecną nazwę, tj. Pirenópolis, miasto pod Pirenejami (góry w okolicach przypominały licznym hiszpańskim imigrantom europejskie Pireneje, zostały więc nazwane Pireneus - Pireneje). 

Ekspedycja Cruls (o Relatorio Cruls i powstaniu nowej stolicy czytaj więcej tu)

W 1892 roku Pirenópolis gości ekipę Ekspedycji Cruls'a, sporządzającej szczegółowy raport dotyczący tych terenów, mający na celu przygotowanie bazy do opracowania lokalizacji dla nowej stolicy brazylijskiej (Brasilia, ponad pół wieku później). 

Pirenópolis

Epoka kamienia z Pirenópolis

Od lat '30 -tych XX wieku, Pirenópolis odżywa na nowo za pomocą wydobywanego w okolicy kwarcytu zwanego "Pedra de Pirenópolis" (kamień z Pirenópolis). W 1941 roku Igreja Matriz de Nossa Senhora do Rosário zostaje uznana za Dziedzictwo Historyczne. W latach '60-tych powstają drogi w mieście, wyłożone wąskimi i ostro ciosanymi kamiennymi skrawkami pochodzącymi z kamieniołomów.

Dziedzictwo Narodowe

W 1989 Pirenópolis zostaje uznane przez IPHAN (Instituto do Patrimônio Histórico e Artístico Nacional) za Dziedzictwo Narodowe, a w 1997 rozpoczynają się prace rewitalizacyjne, dzięki czemu zrujnowane XVIII- wieczne zabytki zostają odrestaurowane i odbudowane. Od 2000 roku powoli, ale konsekwentnie rośnie ruch turystyczny w Pirenópolis.

Pirenópolis wczesnym majówkowym wieczorem

źródła:

http://www.pirenopolis.tur.br/cultura/historia

http://www.pirenopolis.go.gov.br/curiosidades/

http://www.pirenopolis.go.gov.br/localize-se/

http://www.pirenopolis.go.gov.br/a-cidade/